تاریخچه
گروه اقدام بیندولتی علیه پولشویی در غرب آفریقا (GIABA) توسط کنفرانس سران کشورهای جامعه اقتصادی و پولی آفریقای مرکزی CEMAC در 14 دسامبر 2000 در انجامنا تأسیس شد
این گروه در فوریه ۲۰۱۲ بهعنوان سازمان ناظر کارگروه ویژه اقدام مالی برگزیده شد و از آن زمان به بعد با کارگروه ویژه اقدام مالی برای تأمین الزامات نهاد منطقهای به سبک کارگروه ویژه اقدام مالی (FSRB) همکاری کرده است.
در اکتبر ۲۰۱۵، کارگروه ویژه اقدام مالی، این کارگروه ضدپولشویی را بهعنوان نهاد FSRB به رسمیت شناخت و آن را بهعنوان عضو وابسته پذیرفت.
فعالیتهای GABAC از طریق کمکهای کشورهای عضو طبق شرایط تعریف شده و هر گونه کمک مالی اعطا شده توسط اهدا کنندگان، بهویژه دولتها یا مؤسسات ملی، منطقهای یا بینالمللی، در قالب کمک مالی تأمین میشود.
بیانیه تأسیس
جامعه اقتصادی و پولی آفریقای مرکزی در بیانیه 14 دسامبر2000 تأسیس گروه اقدام بین دولتی علیه پولشویی در غرب آفریقا (GIABA) را اعلام کرد:
«کنفرانس سران کشورها با توجه به معاهده تأسیس جامعه اقتصادی و پولی آفریقای مرکزی (CEMAC) با توجه بهضمیمه معاهده CEMAC مربوط به سیستم نهادی و حقوقی جامعه؛
با تمایل به هدایت اقدامات شورای وزیران اتحادیه اقتصادی و کمیته وزیران اتحادیه پولی آفریقای مرکزی بهمنظور انجام بهتر مأموریت محول شده به جامعه در متون فوقالذکر؛
با نگرانی از خطر فزاینده سازمانهای جنایی که از سیستمهای اقتصادی و مالی کشورهای عضو برای پولشویی استفاده میکنند؛
با آگاهی از پیامدهای جدی اجتماعی و اقتصادی که میتواند ناشی از نفوذ سازمانهای جنایی فراملی به مدارهای اقتصادی و مالی با قدرت فزاینده باشد؛
مصمم به مشارکت در اجرای هماهنگ اعلامیه سیاسی و برنامه اقدام علیه پولشویی که در ژوئن 1998 توسط مجمععمومی سازمان ملل متحد تصویب شد؛
با در نظر گرفتن چهل توصیه کارگروه اقدام مالی علیه پولشویی گروه "7G"؛
با توجه به نیاز کشورهای عضو به تجهیز خود به سازوکارهای مناسب برای مبارزه با پولشویی و اقدام هماهنگ و هماهنگ در چهارچوب همکاریهای بینالمللی در زمینه عواید حاصل از جرم؛
بدینوسیله اراده مشترک و جدی خود را برای انجام تمام تلاشها بهمنظور مبارزه با پولشویی در کشورهای عضو CEMAC با تمام ابزارهای مناسب برای این منظور، بهویژه تصویب قوانین هماهنگ و ایجاد ساختارهای تخصصی، اعلام میکند.»
مأموریت
گروه GIABA مأموریتهای زیر را برعهده دارد:
- مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم و همچنین پول و عواید حاصل از جرم؛
- اجرای هماهنگ اقدامات مناسب برای مبارزه با این موضوع در CEMAC؛
GABAC اقدامات انجام شده در کشورهای عضو را در زمینه مبارزه با پولشویی و عواید حاصل از جرم و تأمین مالی تروریسم رهبری، هماهنگ و تقویت میکند.
این به آگاهی از ویژگیهای پدیده پولشویی و تأمین مالی تروریسم در آفریقای مرکزی کمک میکند.
-ارزیابی نتایج اقدام و اثربخشی اقدامات اتخاذ شده؛
این برنامه، ارزیابیهای خود و ارزیابیهای متقابل را مطابق با روش FATF با هدف ارزیابی پیشرفتهای انجام شده و اثربخشی اقدامات انجام شده در کشورهای عضو آغاز و هماهنگ میکند.
-کمک به کشورهای عضو در مبارزه با پولشویی و مقابله با سیاست تأمین مالی تروریسم؛
GABAC کلیه اقدامات را با هدف محافظت از سیستمهای بانکی و مالی در برابر حملات مرتبط با پدیده پولشویی و تأمین مالی تروریسم و اجرای آن در جامعه انجام میدهد.
-همکاری با ساختارهای مشابه موجود در آفریقا و در سطح بینالمللی که استانداردهای FATF را به رسمیت میشناسد.
کشورهای عضو
گروه GIABA دارای اعضای زیر است:
وزرای مسئول دارایی، دادگستری، کشور و امنیت کشورهای: کامرون، جمهوری آفریقای مرکزی، کنگو، گابن، گینه استوایی و چاد؛
رئیس کمیسیون جامعه اقتصادی و پولی آفریقای مرکزی CEMAC))؛
دبیرکل کمیسیون بانکداری آفریقای مرکزی (COBAC)؛
رئیس بانک کشورهای آفریقای مرکزی (BEAC)؛
رئیس بانک مرکزی جمهوری دموکراتیک کنگو (BCC)؛
رئیس کمیته روسای پلیس آفریقای مرکزی (CCPAC).
اعضای وابسته عبارتاند از: FATF، جمهوری دموکراتیک کنگو (DRC) و سایر نهادهای منطقهای.
ناظران
ناظران گروه GIABA عبارتاند از: کشورهای فرانسه، آمریکا و انگلیس، دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد، بانک جهانی، صندوق بینالمللی پول، کمیته ارتباط مبارزه با پولشویی منطقه فرانک (CLAB)، کمیسیون اروپا و بانک توسعه اسلامی.
نحوه تعیین رئیس
جلسات GABAC برای هر سال تقویمی توسط یک رئیس با کمک یک معاون برگزار میشود.
رئیس GABAC وزیر دارایی دولت مسئول ریاست کمیته وزیران اتحادیه پولی آفریقای مرکزی UMAC یا نماینده وی است و جلسات عمومی را تشکیل میدهد و ریاست آن را بر عهده دارد.
دبیرخانه دائمی
GABAC دارای یک دبیرخانه دائمی است که دفتر مرکزی آن در لیبرویل، پایتخت کشور گابن است.
دبیرخانه دائمی GABAC تحت مسئولیت یک دبیر دائمی قرار دارد که برای یک دوره سهساله با یکبار قابلتمدید، منصوب میشود.
GABAC حداقل سالی یکبار تشکیل جلسه میدهد و ممکن است کمیتههای موقت را از میان اعضای خود تشکیل دهد.
وظایف دبیر
دبیر مسئول هماهنگی و پشتیبانی فنی GABAC به کشورهای عضو و کشورهای وابسته در موارد زیر خواهد بود:
نهاییشدن دور دوم ارزیابیهای متقابل؛
تهیه و اجرای سومین دوره ارزیابیهای متقابل؛
اجرای مطالعات گونهشناسی مرتبط با تهدیدات پولشویی و تأمین مالی تروریسمهای فعلی و نوظهور؛
ارتقای ظرفیت بازیگران هدف؛
بهبود چهارچوبهای حقوقی و نهادی کشورهای تحت صلاحیت GABAC؛
تشدید همکاریهای منطقهای و بینالمللی با شرکا و سایر نهادها؛
اجرای هر اقدام خاص دیگری که توسط کشورهای GABAC در زمینه AML/CFT به آن سپرده شده است.
کلمات کلیدی :
گروه مبارزه با پولشویی مرکز آفریقاپولشویی مرکز آفریقاگروه gabac