|
|
یکشنبه 13 آبان 1403
برنامه‌های مشارکت کشوری دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل در ایران
اولین برنامه راهبردی2005-2010 دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد با هدف مساعدت فنی به کشور ایران در زمینه کاهش عرضه و تقاضای مواد مخدر و حاکمیت قانون، در سال 2005 تدوین و ابلاغ شد که شامل سه بخش بود:
(۱) کاهش عرضه مواد - كمك به دولت در زمینه کاهش قاچاق به داخل، خارج و یا از طریق ایران؛
(۲) کاهش تقاضای مواد - همکاری و توسعه اقدامات پیشگیرانه، درمان و بازتوانی در زمینه سوءمصرف و ایدز؛
(۳) حاکمیت قانون - ارتقاي حاکمیت قانون از طریق تقویت اقدامات پیشگیرانه از جرم و ایجاد معاضدت قضایی.
در سال ۲۰۱۵ سند برنامه مشارکت کشوری دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد (۲۰۱۹-۲۰۱۵) تدوین شد و حاوی دامنه راهبردی فعالیت‌ها، همکاری و شراکت دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد در جمهوری اسلامی ایران بود و تا پایان سال ۲۰۲۲ تمدید شد.
آخرین برنامه مشارکت کشوری UNODC در جمهوری اسلامی ایران (2026-2023) چهارچوب راهبرد جامع مشارکت فنی، کمک مالی و همکاری برای حمایت از سیاست‌ها، اقدامات و تلاش‌های سازمان ملل را مشخص کرد.
این برنامه در زمینه پیشگیری و مبارزه با مواد مخدر، جرم و جنایت و فساد، کمک‌های فنی پایدار و با کیفیت را به مقامات، سازمان‌های غیردولتی(NGO)، سازمان‌های جامعه مدنی (CSOs)و دانشگاه‌های ایران ارائه می‌کند.
این برنامه ضمن در نظر گرفتن دستاوردهای گذشته تحت برنامه مشارکت کشوری قبلی (۲۰۲۲-۲۰۱۵) و اهمیت حفظ نتایج به‌دست‌آمده در این دوره، از پاسخ‌های ملی به چالش‌های مبرم مواد مخدر و جرم و جنایت در کشور حمایت و آنها را تقویت خواهد کرد.
زیربرنامه‌ها
این برنامه مشارکت کشوری، از ۴ زیر برنامه تشکیل شده است:
زیربرنامه ۱: ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﺮزها و قاچاق؛
زیربرنامه ۲: ﺟﺮم، ﻓﺴﺎد و ﻋﺪاﻟﺖ کیفری؛
زیربرنامه ۳: پیشگیری، درﻣﺎن و بازتوانی و مراقبت‌های مربوط به ﻣﻮاد و از ایدز؛
زیربرنامه ۴: معیشت‌های جایگزین و ﺗﻮسعه پایدار.
در ادامه، به زیر برنامه‌های مرتبط با مقابله با پولشویی و تأمین مالی تروریسم می‌پردازیم.
زیربرنامه۲: جرم، فساد و عدالت کیفری
هدف از طراحی زیربرنامه فوق، حمایت و ارتقای سه حوزه اصلی مشارکت در خصوص:
1) بهبود ساختار و چهارچوب‌های ملی نهادی و تقنینی در زمینه مبارزه با جرایم سازمان‌یافته فراملی مطابق با کنوانسیون مبارزه با این‌گونه جرایم و پروتکل‌های الحاقی آن؛
بخش مهمی از فعالیت‌ها، تلاش برای حمایت از همکاری‌ها و مشارکت منطقه‌ای و بین‌المللی در موضوعات مربوط به جرایم سازمان‌یافته فراملی از طریق تسهیل مشارکت فعال در مجامع، رویدادها و چهارچوب‌های مربوطه همچنین حمایت از شبکه گسترده ارتباطات میان همتایان ایرانی و کارشناسان بین‌المللی است.
به‌علاوه، دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد با همتایان خود در خصوص اهمیت تصویب کنوانسیون مبارزه با جرایم سازمان‌یافته فراملی و الحاق به پروتکل‌های آن از طریق فعالیت‌های ترویجی و کارگاه‌های تخصصی و نشست‌ها، به تعامل می‌پردازد.
یکی از اهداف دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد، تقویت ظرفیت‌های ملی به منظور پیشگیری از فساد و ارتقای همکاری‌های بین‌المللی در استرداد دارایی ها، معاضدت قضایی و استرداد مجرمین از طریق حمایت فنی از مشارکت ایران در چرخه دوم مکانیزم مرور کنوانسیون مبارزه با فساد سازمان ملل متحد و پیگیری آن است.
علاوه بر این، اقدامات و پیگیری‌های لازم برای دستیابی به کمک‌های فنی شناسایی شده در چرخه اول مکانیزم مرور کنوانسیون مبارزه با فساد سازمان ملل متحد ارائه می‌کند.
مسائل دیگری مانند ارتقای نقش بخش خصوصی و جامعه مدنی در مبارزه با فساد و آگاه سازی و ترویج با هماهنگی شرکای اجرایی مربوطه مورد توجه این دفتر قرار دارد.
۲) تقویت ظرفیت‌های نهادی ضدفساد مطابق با کنوانسیون مبارزه با فساد سازمان ملل متحد؛
در حوزه مبارزه با فساد، زیربرنامه ۲ به همتایان ملی و شرکای اجرایی در زمینه نهادینه‌سازی و اجرای راهبرد جامع و مستحکم ضدفساد مطابق با کنوانسیون مبارزه با فساد سازمان ملل متحد، حمایت‌های فنی ارائه و به سایر موارد مهم مانند آگاهی‌سازی و ترویج توجه می‌نماید.
این دفتر گسترش همکاری‌های خود را با همتایان ملی و شرکای اجرایی، به‌خصوص مرکز اطلاعات مالی ایران، به‌منظور نظارت و تحقیق بر پرونده‌های پولشویی، همکاری مرکز اطلاعات مالی با سایر همتایانش در سطح بین‌المللی و کمک به کشور جهت تعامل و همکاری نزدیک‌تر با مجامع بین‌المللی مرتبط با مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم همچون کارگروه اقدام مالی و گروه اگمونت، دنبال می‌کند.
زیربرنامه 2، هم‌افزایی با برنامه جهانی مبارزه با پولشویی دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد را اطمینان می‌دهد.
در چهارچوب این برنامه، همکاری بین‌المللی و منطقه‌ای که با چالش‌های مشابه مواجهند (به‌عنوان‌مثال افغانستان، عراق و ترکیه) با کشورهای مقصد، مورد حمایت واقع می‌شوند.
۳) افزایش اقدامات و ظرفیت‌های ملی پیشگیری از جرم و رویه‌ها و اقدامات عدالت کیفری طراحی شده؛
زیربرنامه ۲ از بهبود ظرفیت‌ها و چهارچوب ملی قانون‌گذاری و نهادی در مبارزه با قاچاق اموال فرهنگی و بازیابی و بازگشت کارهای هنری مسروقه حمایت می‌کند.
سایر حوزه‌های همکاری شامل مبارزه با جرایم سایبری و توقیف کالاها و دارایی‌های قاچاق هستند.
دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد در پی فرصت‌های آغاز مشارکت جدید با شرکای ملی اجرایی مربوطه، به‌منظور شناسایی ابزار و رویه‌های مثبت در زمینه مبارزه با انواع جدید جرایم از جمله جرایم محیط زیستی و حیات‌وحش است.
همچنین دفتر مذکور، مقامات ملی مربوطه را به‌منظور بهبود اقدامات پیشگیری از جرم و ارتقای نظام عدالت کیفری کارآمد، عادلانه و پاسخ‌گو مطابق با کنوانسیون‌های مرتبط سازمان ملل متحد همچنین هنجارها و استانداردهای جهان‌شمول و اجرای فعالیت‌های ترویجی و ظرفیت‌سازی و ارتقای همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی، مورد حمایت فنی و اصولی قرار می‌دهد.
این مهم حوزه‌هایی از قبیل سیاست‌های پیشگیرانه، دسترسی به معاضدت حقوقی، بهسازی زندان‌ها، جایگزین‌های حبس، عدالت برای کودکان و حمایت از شهود و قربانیان را پوشش می‌دهد.
این برآیند به تصویب اسناد حقوقی بین‌المللی به‌منظور پیشگیری و مبارزه با تروریسم، به‌مجرد درخواست مقامات ملی و کمک به بهبود ظرفیت‌های پیشگیری از تروریسم در چهارچوب هنجارها و استانداردهای بین‌المللی کمک می‌کند.
در تمامی حوزه‌های فوق، به اشتراک گذاشتن تخصص، دانش، هنجارها و استانداردهای جهان‌شمول، نمونه‌های موفق، ابزار فنی و دستورالعمل‌ها از طریق برگزاری دوره‌های آموزشی تخصصی و رویدادهای فنی برای مقامات ملی، کارشناسان، دانشگاهیان، بخش خصوصی و سازمان‌های جامعه مدنی، قسمت اصلی ظرفیت‌سازی است.
برنامه مشارکت ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۶
برنامه مشارکت کشوری ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۶ از قسمت‌های ذیل تشکیل شده است:
1- اطلاعات عمومی
1.1- اطلاعات عمومی
1.2- خلاصه اجرایی برنامه
1.3- تأییدکنندگان
2- تحلیل مسئله و وضعیت
۲.۱- تحلیل مسئله
۲.۲-تحليل ذي‌نفعان و ارزیابی ظرفیت‌ها
۲.۳- شواهد مورداستفاده
۲.۴- استفاده از توصیه‌ها و درس‌های آموخته
3-راهبردبرنامه
۳.۱- چارچوب منطقی برنامه
۳.۲- نهادهای ذی‌ربط برنامه
۳.۳- همکاری‌های جنوب، جنوب و سه‌جانبه
4-همسویی راهبردی/مرتبط بودن با مأموریت سازمان
4.1-توجیه مشارکت سازمان
4.2-همسویی با چهارچوب همکاری‌های توسعه پایدار سازمان ملل متحد
5-مدیریت و اجرای برنامه
۵.۱- ترتیبات هماهنگی
۵.۲- ترتیبات حاکمیتی
۵.۳- تجهیز منابع
۵.۴- طرح پایش برنامه
6-ارزشیابی
۶.۱- طرح ارزشیابی
7-ارتباطات
۷.۱- راهبرد ارتباطات
۷.۲- مدیریت اطلاعات و دانش
دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل, مشارکت سازمان ملل و ایران, پولشویی سازمان ملل
|