جمعه 19 اردیبهشت 1404   09:58:39
نام ارسال کننده :
ایمیل ارسال کننده:
نام دریافت کننده :
ایمیل دریافت کننده :
موضوع ایمیل :
کد تصویری :
يكشنبه، 25 آذر 1403 | 17:00:44

حوزه تأثیر و دامنه شمول ارزیابی ریسک ملی

هدف از ارزیابی ریسک و اتخاذ رویکرد ریسک محور، هماهنگی ارکان مختلف نظام مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم در راستای پوشش بهینه نقص‌ها است و ارزیابی ریسک، صرفاً وظیفه یک سطح یا نوع خاص از اشخاص مشمول نیست؛ لذا در یک دسته‌بندی کلی می‌توان سطوح ارزیابی ریسک در یک نظام مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم را به شرح زیر دانست که هر یک، هدف، گستره و متولی خاص خود را دارد.

سطح فراملی:

ارزیابی ریسک کشورها و مناطق مختلف جهان توسط ذی‌نفعان و نهادهای بین‌المللی•

سطح ملی:
ارزیابی ریسک حوزه‌های مختلف و ریسک‌های عمومی کشور توسط ستادها/ شوراهای هماهنگ‌کننده بین دستگاهی.

سطح حوزه‌ای:
ارزیابی ریسک اشخاص مشمول تحت نظارت در هر حوزه توسط دستگاه متولی نظارت مربوطه•

سطح نهادی: ارزیابی ریسک مشتریان و نیز کارکنان، ارکان داخلی و فرآیندهای هر شخص مشمول تحت نظارت توسط متولیان مبارزه با پولشویی و مدیران ارشد آن شخص مشمول.

 سطوح ارزیابی ریسک

 بدیهی است ارزیابی ریسک در سطح نهادی یا همان اشخاص مشمول تحت نظارت، به‌منزله پیاده‌سازی رویکرد ریسک محور در تعاملات کاری با مشتریان است و حاکمیت (به‌جز مواردی نظیر تعیین فهرست مناطق پرخطر و اشخاص تحریمی) در آن نقش مستقیمی ندارد. از سوی دیگر، در ارزیابی ریسک فراملی، متولی ارزیابی و اتخاذ تدابیر بازدارنده، حاکمیت یک کشور نبوده و مجموعه‌ای از کشورها، نهادها و خبرگان در این امر دخیل هستند. به‌طور مثال ممکن است نام یک گروهک تروریستی در فهرست تهدیدهای شناسایی شده در یک کشور آورده شود ولی در ارزیابی ریسک فراملی، به شمار نیاید؛ لذا در بین موضوعات مرتبط با خارج از محدوده جغرافیایی و قضایی یک کشور، آنچه در چهارچوب ارزیابی ریسک ملی آن کشور تعریف می‌شود این است که تهدیدهای فرامرزی مؤثر بر نظام اقتصادی خود را ارزیابی کند.
در این میان، ارزیابی ریسک ملی به دلیل آنکه باهدف هماهنگی ارکان مختلف حاکمیت انجام می‌شود و از سوی دیگر دارای یک نگاه کلان به ریسک‌های پولشویی و تأمین مالی تروریسم است، یک اصل و وظیفه کلیدی و انکارناپذیر است. البته بدیهی است که ارزیابی و درک ریسک‌ها در سطح ملی به شکل کارآمد، مستلزم آن است که رابطه درست و متناسبی بین سطوح مختلف ارزیابی ریسک برقرار شود.
به‌عنوان‌مثال، متولیان نظارت باید رویه‌ها و نتایج ارزیابی ریسک انجام شده توسط اشخاص مشمول را در فرآیند نظارت خود بررسی نموده و بر مبنای آن، در صورت نیاز نسبت به ارائه بازخورد، سیاست‌گذاری، تعیین تدابیر نظارتی و هرگونه اقدام مقتضی عمل کنند تا ریسک‌های شناسایی شده به‌خوبی پوشش داده شود.

کشورهای پر ریسک
انجام هرگونه فعالیت مجرمانه نیازمند شرایط و محیط مناسب برای تحقق آن جرم است. شناسایی این شرایط برای جلوگیری از وقوع جرم اهمیت زیادی دارد.
بررسی ماهیت جرم پولشویی و شواهد موجود نشان می‌دهد که پولشویی در محیطی که شرایط ذیل را داشته باشد، قابل انجام خواهد بود:
-کریدور فعالیت مجرمانه و غیرقانونی.
- فعال‌بودن بخش غیررسمی اقتصاد.
- عدم کارایی بخش رسمی اقتصاد به‌خصوص بازار مالی.
- عدم فعال‌بودن قوانین مبارزه با پولشویی.
- عدم آشنایی با روش‌های پولشویی برای دست‌اندرکاران بازارهای مالی قانونی، بانک‌ها و...

اقدامات و کنترل‌های لازم برای موقعیت‌های پر ریسک
-اخذ اطلاعات گسترده‌تر در فواصل زمانی کوتاه‌تر
-کسب اطلاعات معتبر بیشتر از ارباب‌رجوع مانند فعالیت اقتصادی و حجم اموال و به‌روزرسانی اطلاعات رخ‌نمای (پروفایل) وی اعم از اطلاعات مالک واقعی و... به همراه مستندات مربوطه در فواصل زمانی کوتاه‌تر
- کسب اطلاعات بیشتر در خصوص ماهیت تعامل کاری، منبع سرمایه یا منبع اموال ارباب‌رجوع
- راستی‌آزمایی اطلاعات اخذ شده از ارباب‌رجوع، از سامانه‌های اطلاعاتی موردنیاز و یا بانک‌های جامع اطلاعاتی اعم از سامانه‌های اداره ثبت‌احوال، اداره ثبت اسناد و املاک، جامعه حسابداران رسمی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، وزارت اطلاعات، بانک مرکزی و... (در صورت ایجاد و اعطای دسترسی به سامانه‌های مذکور)
- تطبیق سطح فعالیت ارباب‌رجوع با سطح فعالیت مورد انتظار تعیین شده برای وی در فواصل زمانی کوتاه‌تر و در صورت تغییر سطح فعالیت ارباب‌رجوع، اخذ مستندات تکمیلی و بررسی آن.

 
کلمات کلیدی : ارزیابی ریسک ملیریسک محورسطح فراملیریسک کشورهامناطق پرخطرکشورهای پر ریسکموقعیت‌های پر ریسکاقدامات و کنترل
 
امتیاز دهی
 
 

نسخه قابل چاپ